Οι πιο κάτω συμβουλές απευθύνονται προς όλους τους γονείς για την ενημέρωση και ευαισθητοποίησή τους. Μπορούν να αποτελέσουν ένα χρήσιμο εργαλείο για τους γονείς των οποίων τα παιδιά εμπλέκονται σε περιστατικά σχολικού εκφοβισμού.
Οι συμβουλές που ακολουθούν αποτελούν τμήμα του Πρωτοκόλλου Παρεμβάσεων σε Περιπτώσεις Επιθετικής Συμπεριφοράς που συντάχθηκε στο σχολείο μας στο τέλος της περσινής σχολική χρονιάς (2021-2022) και ισχύει έκτοτε.
Συμβουλές προς γονείς των οποίων τα παιδιά δέχονται εκφοβισμό:
1. Προσέξτε για αλλαγές στη συμπεριφορά και τη στάση του παιδιού σας:
– Παιδιά, που υπόκεινται σε εκφοβισμό, δίνουν σημάδια πως κάτι δεν πάει καλά.- Μπορεί να παρουσιάζουν απροθυμία να πάνε στο σχολείο, φυσικά σωματικά συμπτώματα, όπως πονοκέφαλο, πόνο στο στομάχι και διαταραχές του ύπνου.
– Σημάδια κακοποίησης στο σώμα (εκδορές, μώλωπες κ.ά.).
– Παρουσιάζουν σοβαρές διακυμάνσεις στη διάθεσή τους.
– Μειώνεται η σχολική τους επίδοση.
– Δείχνουν να μην έχουν φίλους.
– Μειώνονται οι δεξιότητες επικοινωνίας τους.
– Γίνονται επιθετικοί, παράλογοι, ανήσυχοι.
– Μπορεί να παρουσιάσουν ανορεξία ή βουλιμία.
2. Ακούστε το προσεκτικά.
Αποκτήστε μια ξεκάθαρη αντίληψη του περιστατικού (χώρος, χρόνος, διάρκεια, επανάληψη, παρόντες, περιγραφή του περιστατικού).
3. Απενοχοποιείστε το παιδί και επιβραβεύστε το για την αποκάλυψη.
4. Εξηγήστε ότι κανείς δεν έχει το δικαίωμα να του φέρεται έτσι.
5. Πιστέψτε το, όταν σας εκμυστηρευτεί ότι υπέστη σχολικό εκφοβισμό (φοβάται μήπως δεν το κατανοήσουν, του επιρρίψουν την ευθύνη ή ότι θεωρηθεί ότι διαφέρει).
6. Ζητήστε να σας πει πώς αντιμετωπίζει το πρόβλημα. Διερευνήστε μαζί και άλλους τρόπους.
7. Μην του ζητήσετε να κάνει στο άλλο παιδί «τα ίδια».
8. Ενθαρρύνετε το να αναφέρει το περιστατικό στον δάσκαλο/καθηγητή του.
9. Εξηγήστε τη διαφορά του «προδίδω/καταγγέλω» από το «ζητάω» βοήθεια.
10. Επικοινωνήστε και εσείς με τον δάσκαλο/καθηγητή του παιδιού σας.
11. Ζητήστε βοήθεια/στήριξη από τον εκπαιδευτικό ψυχολόγο του σχολείου ή και τον καθηγητή/καθηγήτρια συμβουλευτικής.
12. Ζητήστε βοήθεια/στήριξη από τις Γραμμές Στήριξης
13. Διδάξετε το παιδί να αντιμετωπίζει τον εκφοβισμό: – Να αντιδρά λεκτικά, λέγοντας: «δε μου αρέσει αυτό που είπες ή έκανες» ή «μπορείς να πεις ό,τι θες, αλλά δεν είναι αλήθεια» . – Να απομακρύνεται από τον δράστη. – Να χρησιμοποιεί χιούμορ.
14. Κάνετε εξάσκηση με το παιδί σας, να δίνει σύντομες αποστομωτικές απαντήσεις (αστείες, όχι εχθρικές), όπως: – Πείραγμα: Γιατί έχεις κόκκινα μαλλιά; – Απάντηση: Με κάνει να ξεχωρίζω μέσα στο πλήθος. – Πείραγμα: Φαίνεσαι χαρούμενος με τα γυαλάκια σου. – Απάντηση: Ναι, έχω επιπρόσθετα μάτια, για να ελέγχω τα πάντα. – Πείραγμα: Έχεις μεγάλα αυτιά, σαν τον ελέφαντα. – Απάντηση: Ναι, αλλά εγώ ακούω πολύ καλύτερα από σένα.
15. Υπενθυμίζετε στο παιδί σας να χρησιμοποιεί τη γλώσσα του σώματος, που θα του δώσει περισσότερη αυτοπεποίθηση (όρθιος, ανοικτοί ίσιοι ώμοι, διατήρηση οπτικής επαφής).
16. Ενθαρρύνετέ το να χρησιμοποιεί το πρώτο πρόσωπο στην έκφραση, ώστε να είναι διεκδικητικό: «εγώ πιστεύω ότι αυτό που κάνεις δεν είναι σωστό/δίκαιο…».
17. Διδάξετε το παιδί σας να: – Σκέφτεται θετικές εικόνες για τον εαυτό του, ώστε να ενισχύει την αυτοεκτίμηση του. – Μένει σε χώρους που υπάρχουν ενήλικες ως επιτηρητές. – Μένει με ομάδα από φίλους.
18. Βοηθήστε το παιδί σας να αναπτύξει τις κοινωνικές του δεξιότητες.
19. Υιοθετήστε θετικές κοινωνικές σχέσεις και δραστηριότητες. – Βοηθήστε το παιδί σας να αποκτήσει φίλους, εντός και εκτός σχολείου, με τους οποίους να ταιριάζει. – Προτείνετε δραστηριότητες που μπορούν να κάνουν μαζί. – Βρείτε δραστηριότητες που το παιδί σας απολαμβάνει και κάνει με επιτυχία.
20. Εξασφαλίστε για τα μικρά παιδιά εικονογραφημένα βιβλία με θέμα το σχολικό εκφοβισμό μέσω ιστοριών.
Συμβουλές προς γονείς των οποίων το παιδί παρουσιάζει εκφοβιστική συμπεριφορά
1. Ακούστε το προσεκτικά.
2. Βοηθήστε το να αντιληφθεί ότι η συμπεριφορά του έχει επιπτώσεις, τόσο για το ίδιο όσο και για τους άλλους.
3. Μην κτυπάτε το παιδί ως τιμωρία για τις επιθετικές συμπεριφορές του. Προτιμήστε την αφαίρεση προνομίων ως τιμωρία.
4. Διδάξετέ το εναλλακτικές τεχνικές για επίλυση συγκρούσεων, που δεν περιλαμβάνουν βία (π.χ. διαχείριση θυμού, διεκδίκηση με ευγενικό τρόπο).
5. Επαινείτε και ενισχύετε το παιδί κάθε φορά που επιδεικνύει συνεργατικές και φιλικές σχέσεις προς άλλα παιδιά.
6. Υποβάλετε ερωτήσεις αναφορικά με τα βιώματά του στο σχολείο (φίλους, παιχνίδια, θυμό-ζήλεια, φόβο, εάν το εκφοβίζουν και αν το αναγκάζουν άλλοι να εκφοβίζει).
7. Συνεργαστείτε με το σχολείο για εξεύρεση κοινών τρόπων αντιμετώπισης της συμπεριφοράς του παιδιού.
